پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

سیاست در کشورهای جهان سوم امری،محرمانه و بعضا انحصاری قلمداد می شود در حالی که در اصل امری همگانی و مشارکتی است. سیاست همانند سایر حوزه ها و نهادهای اجتماعی، نیازمند تخصص و فناوری و الزاما سیاستگذاری است. وقتی سیاست را به سلیقه، انحصار، ادعا و بدعت تقلیل داده و محدود می کنیم ، مشارکت همگانی و تخصص گرایی از درونش رخت بر بسته و تبدیل به پدیده ایجاد نظم از راه سرکوب می شود. اشتباهی که غالب دیکتاتورها ، حکومت های تمامیت طلب و دولت های کودتا ، مرتکب آن می شوند. در دیدگاه سیاسیون در چنین جوامعی ، دموکراسی معنا نداشته و در حداکثر موارد، دادن حق رای به مردم برای انتخاب از بین گزینه های تعیین شده توسط سیاسیون است. این در حالی است که در معنای واقعی، دموکراسی یعنی حق و توان مردم در مواجهه و برخورد با کانون های قدرت. چنین برداشتی از دموکراسی، سیاست را تحت نظارت اجتماع قرار می دهد نه اینکه اجتماع تابع سیاست باشد. سقوط حکومت اسد ، درس های خوبی برای کشورهای گوناگون و دولت های مختلف می تواند داشته باشد. غلامعلی دهقان معتقد است که در نیم قرن گذشته خاورمیانه شاهد سقوط حکمران‌ها بوده که در سقوط‌شان عوامل متعدد ولی مشترکی وجود داشته است. دلیل اول مشترک سقوط این حاکمان این بود که در این کشورها چیزی به اسم مشارکت سیاسی مردم به معنای واقعی کلمه وجود نداشت. به تعبیری این رهبران به مقوله‌ای تحت عنوان توسعه سیاسی بی‌توجه بودند. در این کشورها اگر مشارکتی بود هم صرفا جنبه نمایشی و تصنعی داشت. وقتی توسعه سیاسی مفقود شد و مردم در امر سیاست کشور برای خود نقشی قائل نبودند، بدیهی است‌ در روزهای سرنوشت که پای نظام سیاسی کشور در میان است، به میدان نخواهند آمد.شخصی شدن قدرت و دور شدن از آحاد ملت زیربنای سیاست کشور را متزلزل و به تعبیری لق می‌کند و کافی است تندبادی بوزد و همه چیز را ویران کند. اتفاقی که در این کشورها رخ داد. به همین دلیل من معتقدم باید منافذ حضور مردم در امور سیاست را همیشه باز نگه داشت نه اینکه با بهانه‌های مختلف آنها را مسدود کرد. دومین ویژگی مشترک دولت های ساقط شده،اتخاذ رویکرد امنیتی در اداره کشور و دل خوش بودن به درآمدهای ناشی از اقتصاد رانتیر بوده(دولت رانتیر دولتی است که بیش از چهل درصد درآمدش از صادرات یک کالا تامین می‌شود) تا توده مردم در آرامش کاذب بسر برده و دور از دنیای سیاست باشند.دولت‌های ‌رانتیر پول و رانت می‌دهند و قدرت می‌گیرند. برخلاف کشورهای پیشرفته که مالیات می‌گیرند و‌ به جامعه قدرت می‌دهند. وقتی‌ دولت‌ رانتیر‌ شکل گرفت‌‌ دولت‌ها جا‌معه و شهروندان را به خود وابسته می‌کنند و نیازی هم به مشارکت واقعی و ‌حضور نخبگان سیاسی و‌ مشارکت طبقه متوسط نمی‌بینند. سومین عامل مهم سقوط حاکم در این کشورها شکل نگرفتن حتی یک طبقه اجتماعی حامی حکومت بوده است. کشورهای جهان سوم باید برای عبور از مرحله‌گذار به توسعه همه‌جانبه از حمایت بخشی از جامعه برخوردار باشند. در این کشورها هیچگاه طبقه حامی که در روزهای سخت به میان‌ آید ایجاد نشد. برای همین با یک تندباد سیاسی همه چیز یک شبه از میان رفت.در خصوص سوریه، واقعیت این است که اوضاع سوریه از دست جریان حاکم خارج و مخالفان اسد خیلی زود دست بالا را در تحولات جاری پیدا کردند. شرایط به شکلی بود که انگار نه حامیان بین‌المللی وی و نه موافقین داخلی عزمی برای حمایت از اسد نداشتند.

علی اکبر گودرزی (هوادارانش او را در ابتدا «چوپان زاده آزاده» و سپس «امام» می‌نامیدند /زاده ۱۳۵۵ و در شناسنامه ۱۳۳۸ در روستای دوزان شهرستان الیگودرز - درگذشت ۳ خرداد ۱۳۵۹) مصداق همان آدم‌های با دانش اندک و ایمان زیاد بود که می‌توانست هزاران نفر را به پای برداشت‌های انحرافی خود از متون دینی، قربانی کند و یک جامعه‌ای را به قهقرا سوق دهد. وی تلاش داشت تا یک نظام سیاسی جایگزین جمهوری اسلامی فعلی تاسیس کند. در آغاز دهه ۱۳۵۰ چندین گروه سیاسی با ایدئولوژی اسلامی اعلام موجودیت و فعالیت کردند و تفاوت عمده گروه فرقان با همه آن‌ها در این بود که آبش با روحانیون در یک جوی نمی‌رفت و خواهان «اسلام بدون آخوند» بود. به همین دلیل، گودرزی در سال ۱۳۵۶ عبا و امامه طلبگی را کنار گذاشت و در سن ۱۸ سالگی، به تفسیر قرآن روی آورد و بنوعی گروه فرقان را تاسیس کرد. او از آیات قرآن فقط جنگ و جهاد و مبارزه را می‌فهمید و چیزی از صلح و زندگی در کلام او نبود. جمعیتی از جوانان مذهبی و پرهیجان در مساجد پایین شهر تهران در محدوده نازی آباد و جوادیه و میدان شوش نیز، گوش تا گوش می‌نشستند و این تفاسیر خون چکان را استماع می‌کردند. ایده اسلام بدون روحانیت را اولین بار اندیشمند پاکستانی، ابوالا مودودی، مطرح کرد. سپس دکتر علی شریعتی آنرا ذیل مبحث «جامعه بی طبقه توحیدی» شرح و بسط داد. اکبر گودرزی تحت تأثیر اندیشه انقلابی شریعتی تفسیری از قرآن به نام «ایدئولوژی توحیدی» تألیف کردو یکی دیگر از افرادی که تأثیر مهمی در شکل‌گیری ایدئولوژی گروه فرقان داشت، حبیب‌الله عاشوری، روحانی ناراضی بود. فرقانی‌ها هم به استناد همین حرف شریعتی، معتقد بودند که، چون روحانیت شیعه بصورت یک طبقه اجتماعی ظاهر شده، بنابراین برای تاسیس یک جامعه اسلامی خالص و بدون طبقه، باید این‌ها را از سر راه برداشت. به نظر آن‌ها «میان اسلام و روحانیت هیچ انضمام و انسجامی وجود ندارد». این ایده را بعد‌ها مجاهدین خلق پی گرفتند و در عین تاریک اندیشی‌های ایدئولوژیک و مذهبی، همچنان خودشان را مخالف «آخوندیسم» نامیدند. جدال رسمی روحانیون و فرقانی‌ها در سال‌های قبل از انقلاب را، مرتضی مطهری شروع کرد و از آنان با عنوان «ماتریالیست‌های مسلمان و منافق» یاد کرد. گودرزی بر خلاف بسیاری از روشنفکران مذهبی، در هر صورت با ظواهر و کلمات و آیات قرآن آشنایی کامل داشت و در پاسخ به روحانیون سعی می‌کرد که با ادبیات و منطق خودشان به آن‌ها پاسخ دهد. به نظر گودرزی از نظر قرآن «منافق کسانی هستند که همزمان با باند حکومت و باند مردم همکاری می‌کنند». اشاره او مستقیما به خود مطهری و نیز سید محمد بهشتی، محمدمفتح و جواد باهنر بود که در آموزش و پروش و دانشگاه دوره پهلوی تدریس می‌کردند و در عین حال، با حکومت پهلوی هم مخالفت می‌کردند. با پیروزی انقلاب و آغاز سال ۱۳۵۸، گروه فرقان دست به تفنگ برد و نخستین ترور‌ها در درون نظام نوپا را رقم زد. از سپهبد قرنی نخستین رئیس ستاد مشترک جمهوری اسلامی شروع کرد تا مطهری و مفتح و عراقی و در مجموع ۱۹ نفر را هدف قرار داد. آیت الله خامنه ای، هاشمی رفسنجانی، موسوی اردبیلی و عباس امیر انتظام نیز هدف سوء قصد قرار گرفتند و جان سالم به در بردند. بهانه این کار هم اطلاعیه مشترک مرتضی مطهری و مهدی بازرگان در خصوص لزوم بازنگری آثار شریعتی بود که بت و بوطیقای فکری فرقانی‌ها به حساب می‌آمد. در دیماه ۱۳۵۸ علی اکبر گودرزی در یک خانه تیمی در خیابان جمالزاده تهران دستگیر شد. محاکمه او به علی اکبر ناطق نوری و اسدالله لاجوردی سپرده شد. تعداد اعضای رسمی گروه فرقان حدود ۷۰ نفر اعلام شد. جمعی دستگیر و ابراز پشیمانی کردند و تعداد بر سرموضع ماندند و به همراه گودرزی در خرداماه ۱۳۵۹ اعدام شدند. هنوز هم در خارج از کشور اطلاعیه‌هایی به نام این گروه منتشر می‌شود.

معاون سابق آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش معتقد است: سیاست‌های غلط جداسازی در نظام آموزشی، اعتماد به نفس دانش آموزان مدارس دولتی و گاهی اوقات حتی معلمان این مدارس را از بین برده است و در واقع باورهای آن‌ها را نسبت به یادگیری مخدوش کرده است.

به نظر می‌رسد اولویت‌های سیاست‌گذاری کلان در ایران با وجود همه شعارها، اقتصاد نیست، چون اگر اولویت، اصلاح شرایط اقتصادی باشد، مسیر مشخص است.

ابوالقاسم رحمانی در روزنامه فرهیختگان نوشت: اگر پیگیر ماجراهای کنکور باشید یا بین نزدیکان و آشناها کسی در پیچ‌وخم به‌اصطلاح ماراتن کنکور باشد و کمی پای درددل‌هایش بنشینید می‌بینید تقریبا همه آنها سردرگم از تصمیمات گرفته‌شده و در شرف گرفته شدن هستند. یعنی خیلی از دانش‌آموزان کنکوری هنوز نمی‌دانند عاقبت آزمون سراسری در کشور چه خواهد شد و آیا شاخ این غول شکسته خواهد و از شر آن راحت خواهند شد یا همچنان با آن سرشاخ خواهند بود؟ یا اصلا به فرض حذف کنکور شرایط بهتر خواهد شد و ما گامی در مسیر عدالت آموزشی برخواهیم داشت و صندلی‌های خوب دانشگاه‌ها به‌طور برابر بین متقاضیان، از هر شهر و منطقه‌ای، از هر کلاس و مدرسه‌ای، چه برخوردار و چه کمتربرخوردار به مساوات تقسیم خواهد شد؟ راستش را بخواهید، در خوشبینانه‌ترین حالت و با چندین سال تجربه نوشتن در ارتباط با وضعیت نظام آموزشی کشور و ساعت‌ها گفت‌وگو با دانش‌آموزان و کارشناسان، من هم می‌توانم اظهار بی‌اطلاعی از آینده بکنم ولی خب از آنجایی که خوش‌بین بودن همیشه هم خوب نیست، دعوت می‌کنم ضمن تحلیل و تماشای وضعیت موجود، چند خطی را که در ادامه و در گفت‌وگو با کارشناسان و صاحبنظران حوزه آموزش‌وپرورش کشور پشت سر هم ردیف کرده‌ام بخوانید، احتمالا چیزهای زیادی عایدتان خواهد شد و نتیجه‌گیری و چینش مهره‌های تصمیم‌گیر در فضای آموزشی و تصمیمات آتی، قرابتی با آن خوش‌بینی ندارد و در انتها می‌توانم ادعا بکنم دانش‌آموزان ایرانی اولا در یک فضای عادلانه تحصیل نمی‌کنند، ثانیا تصمیم‌گیرها و تصمیم‌گیری‌ها قرابت چندانی با عدالت در امر آموزش ندارد و ثالثا قطار آموزش‌وپرورش با دست فرمان تصمیم‌گیران جدید به سمت نوعی فروپاشی درحال حرکت است.

حدود سه دهه می‌شود که هر بار درباره‌ی کمدی در محصولات سینمایی و تلویزیونی ایران صحبت می‌کنیم، نام مهران مدیری به‌عنوان چهره‌ای تاثیرگذار به میان می‌آید که تاثیر ساخته‌ها و حضور شخص او حتی از فرهنگ‌عامه نیز فراتر رفته است. در میان کمدی‌هایی که مدیری ساخته، سریال «قهوه تلخ» نمونه بحث‌برانگیز و ویژه‌ای است؛ فراتر از این که اولین تجربه او خارج از چارچوب تولید رسانه ملی به‌حساب می‌آید و در شکل اجرا نیز با سلیقه و الگوی موجود در دیگر سریال‌های او تمایز آشکاری دارد، تفاوت اصلی «قهوه تلخ» در رویکرد طنزآمیز و نگاه رندانه به موقعیت و جایگاه شخصیت‌های داستان است.

عماد افروغ، جامعه شناس، با اشاره به اینکه طردشدگی سیاسی به موضوع مشارکت بازمی گردد، فرایند گزینش سیاسی در انتخابات یا سطوح پایین‌تر مشارکتی به شکلی است که راه را برای حضور اکثریت جامعه بسته است. اعتراضات اخیر جنبش اجتماعی نیست بلکه خشم شهری و شورش طردشدگان است. این اعتراضات اگر می‌خواهد به حنبش تبدیل شود باید دارای رهبری، سازماندهی، انسجام ایدئولوژیک شود، عقبه داشته و درون زا باشد. این اتفاقات تا به درون گره نخورند، به جنبش عظیم اجتماعی تبدیل نمی‌شوند. سابقه خوب جنبش‌های دانشجویی درگذشته را داشتیم، عدالت‌خواهی‌های دهه ۷۰ و ۸۰ و حوادث ۱۶ آذر را داریم، اما دانشجویان این جنبش‌ها جذب قدرت سیاسی شدند. اگر آن‌ها مستقل باقی می‌ماندند و به روشن‌فکری خود ادامه می‌دادند؛ نتایج بهتری را شاهد بودیم.

سر دادن «شعار» یکی از ارکان هر اعتراضی محسوب شده که تا حدودی نشان‌گر پایگاه اجتماعی و موضع معترضان، دلیل اعتراض آنان و نوع مطالبات شان است.یکی از مواردی که در اعتراض‌های اخیر تامل‌برانگیز بوده ، تفاوت ادبیات شعارهای مورد استفاده با موردهای مشابه در سال های 1378 ، 1388 و حتی با سال 1396 و 1398 بوده است. گرایش ابتذال گونه این شعارها از چند منظر اجتماعی ، فرهنگی و روانشناسی می تواند مورد بررسی قرار گیرند. مواردی همانند تنزل پایگاه اجتماعی معترضان و از بین رفتن طبقه متوسط، گرایشات ناشی از سرخوردگی در رفع نیازهای حیاتی ، به بن بست رسیدن سیاسی و نبود سوپاپ های تخلیه و مواردی همانند، برخی از ادله تحلیلی برای این گرایشات ابتذال گونه بوده است. برخی دیگر از صاحب نظران، این تغییر رویکرد با تئوری گفتمان مورد تحلیل قرار داده و تند شدن شعارها را ناشی از ایجاد تک صدایی در گروه رغیب و تشدید فشارها ارزیابی کرده اند. همچنین بحث تبدیل رنج فردی به رنج جمعی بواسطه زبان و فرهنگی شدن یک رویداد ، موردازیابی قرار داده اند. برخی از تحلیل گران اشاره به بحث واقع گرایی سیاسی و تبدیل ایده الگرایی دموکراتیک به واقع گرایی حقوق اساسی داشته و به کاهش سرمایه اجتماعی دولت ها اشاره می کنند(تشدید فردگرایی ها و شبکه سازی های تخصصی). گروهی از صاحب نظران به تشدید تفکر شبکه ای ( در مقابل کمال گرایی سیستمی) در دهه هشتادی ها اشاره نموده و معتقدند که سیاه بینی آینده و بی هدفی و بی آیندگی در تداوم وضع موجود، زمینه ساز پرخاش و اعتراض است. در آینده، گروه های معترض دارای تفکر شبکه ای به دنبال رهبر نمی گردند، بلکه برخی گروه های محبوب و یا شبه مرجع را نشانه رفته و اعتراضات و شعارها و خواسته های خود را در دهان او قرار داده و به رفتار خود و از زبان یک شناس اجتماعی ، صحبت می کنند.

خفت‌گیری یا خفت‌کردن؛ این روز‌ها زیاد این واژه‌ها را می‌شنویم و البته بیش از هر زمان دیگری می‌بینیم.

لیلا ارشد، مددکار اجتماعی و مدیر خانه خورشید گفت: چرا فکر می‌کنیم ما تنها کشور جهان هستیم که کارتن‌خواب داریم؟ این تصور از کجا آمده است؟ همه کشور‌های دنیا این مسائل را دارند. چطور ما این‌ها را نادیده بگیریم؟ یک اشتباهی که اینجا اتفاق می‌افتد این است که همیشه فکر می‌کنیم مرگ خوب است، اما برای همسایه و برای خانواده من اتفاقی نمی‌افتد.

تشنج نرخ‌ها در بازار اجاره مسکن۱۴۰۱ موج سوم مهاجرت از پایتخت طی این دوره - بحران تور ملکی- را رقم زد.

مجرمان یقه‌سفید مجرمانی هستند که با زیر و بم کار آشنا شده‌اند. آدم‌های حرفه‌ای هستند و وضعیتشان با مجرمان عادی فرق می‌کند. این‌ها پرستیژ و شگرد‌های خاص خودشان را در انجام جرم و اقدامات کلاهبرداری دارند.

یک فعال میراث فرهنگی در استان فارس از تخریب و تعرض به یک سنگ‌نگاره ساسانی توسط سوداگران گنج خبر داد.

ایجاد تخفیف و تلطیف در بدکاری و جنایات یک جانی با ارتباط بخشی او با جبهه و جنگ و خوب بودن رفتارش در زندان به هیچ وجه کار درستی نیست. توجیه زشتی که توسط وکیل تسخیری اکبر خرمدین صورت گرفته است. بنظر می‌رسد بجای بررسی در حوزه روانشناسی و جرم شناسی، اقدام به برخورد ارزشی و عاطفی با موضوع شده است.

دکتر سیدحسین ابطحی، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی به همراه دکتر محمد نصر اصفهانی و راحله منتظر در مقاله ای به تبیین مفهوم آزادی در الگوی اسلامی ايرانی پيشرفت پرداخته اند.

رفتار‌های آزاردهنده زنان در قالب کلامی، رفتاری، جنسی، اقتصادی و در مواردی جسمی از جمله خشونت‌های خانگی علیه مردان است که به باور کارشناسان از دگرگونی‌های زندگی، بن‌بست‌های خانوادگی و اجتماعی و ناکارآمدی برخی قوانین نشات می‌گیرد و در مواردی به جنایت هم کشیده می‌شود. فربد فدایی روانپزشک و مشاور خانواده در هفته ملی سلامت مردان ایران (سما ۱۴۰۰) گفت: بیشتر موارد، زن و فرزند قربانی پرخاشگری همسران و پدران هستند تا آنجا که بر اساس آمار‌های پزشکی قانونی و بررسی‌های میدانی، خشونت مرد نسبت به زن حدود ۱۰ برابر خشونت زن نسبت به مرد است، اما به میزان کمتری، مرد نیز ممکن است آماج پرخاشگری همسر یا فرزندان قرار گیرد.

خیلی از شهروندان شهر‌های بزرگ ازجمله تهران خرید خود را از کشور‌های همسایه نظیر ترکیه، دبی و... انجام می‌دهند که طی همین خرید ارز از کشور خارج می‌شود، اما با فراهم کردن همان بستر و ساختن مجتمع‌های کامل که هم تفریحی هستند و هم شرایط خرید را فراهم می‌کنند می‌توان نیاز آن‌ها را برآورد که درنتیجه هم از خروج ارز جلوگیری می‌شود و هم به فضای فراغتی در شهر اضافه می‌شود.

مسعود رایگان بعد از درخشش در سینما از حضور در تلویزیون هم غافل نبود و هرگاه نقش خوبی در این رسانه به او پیشنهاد شده، با روی باز آن را پذیرفته است. نکته مهم این‌که بازی رایگان در تلویزیون با همان متر، معیار‌ها، کیفیت و استاندارد بازی‌های سینمایی اش بوده، هرچند تا اینجا و باوجود نقش آفرینی‌های خوب، هنوز جذابیت و مانایی نقش‌ها در حد و اندازه نمونه‌های سینمایی موفقی، چون خیلی دور خیلی نزدیک و خون بازی نبوده است. با این همه بازی رایگان در نقش دکتر علی پارسا در «مدار صفر درجه» حسن فتحی، هرمز «شمس العماره» سامان مقدم، پدر ناهید در «نفس» جلیل سامان و مالک پورسلیم در «دلدادگان» منوچهر هادی از بهترین حضور‌های تلویزیونی این بازیگر است

اصلا به ما چه؟ به ما چه سه و نیم میلیون دانش آموز به سخت افزار یا به شبکه ارتباطی دسترسی نداشتند؟ به ما چه که این‌ها دارای افت تحصیلی می‌شوند و روی آینده شان تاثیر می‌گذارد؟ به ما چه این گروه، مدیران و شهروندان و کارشناسان ۳۰ تا ۳۵ سال آینده این مملکت می‌شوند و ممکن است انتقام روز‌های سخت را بگیرند؟ به ما چه آموزش و پرورش کشور بجای مدیریت چابک و چابک سازی مدیریتی، مملو از نگاه سیاسی است؟ به ما چه این سیاست زدگی در انتخاب وزیر به اوج می‌رسد؟ به ما چه با نادانی و اهمال، نسل کشی استعدادی و توانمندی می‌کنیم و برای گذران زندگی چند مدیر ریز و درشت و تکه فرش رسیده به ان‌ها، عرش کودکان و آینده سازان این مملکت را به آتش می‌کشیم. به ما چه که خانم رضوان حکیم زاده معاون محترم و کوشای وزارت آموزش و پرورش، دلسوزانه حرف می‌زند و به دنبال راهکار است؟

بحث اینفلوئنسر‌ها و شاخ‌های مجازی در جلسه نشست سریال "سرجوخه" داغ شد؛ وقتی که تهیه‌کننده این مجموعه تلویزیونی اشاره کرد عوارض مِسترتِستر‌ها و شاخ‌های اینستاگرام برای کشور، ریخت‌وپاش حسرت است.